کارآیی تغذیه درمانی در کنترل وزن و قند خون ناشتا در بیماران دیابتی نوع ۲

چکیده: زمینه و هدف: با وجودی که نقش تغذیه درمانی در اداره دیابت از ابتدا مورد توجه قرار گرفته ولی کارآیی آن در دراز مدت کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. بر همین اساس، این مطالعه به منظور تعیین کارآیی دراز مدت تغذیه درمانی در کنترل بیماران دیابتی نوع 2 صورت گرفته است. روش بررسی: در یک مطالعه مداخله ای قبل و بعد 163 بیمار دیابتی نوع 2 که تازه تشخیص داده شده بودند مورد بررسی قرار گرفتند. ابتدا بیماران توسط کارشناس تغذیه ویزیت و ضمن تنظیم یک رژیم غذایی مناسب، آموزش های لازم در زمینه کالری ترکیبات غذایی، مقدار غذا، میان وعده و زمان غذا خوردن بر پایه کیفیت و عادات زندگی، وضعیت زندگی و وزن بیمار به آنها ارائه گردید. پس از یک ماه بیماران مجدداً توسط کارشناس تغذیه ویزیت و چگونگی کنترل شاخص ها، رژیم غذایی و چگونگی رعایت آن مورد بررسی قرار گرفت. پی گیری شاخص ها (وزن، قندخون، هموگلوبین گلیکوزیله) در فواصل 3 ماهه، 6 ماهه و یکساله انجام شد و نتایج با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس مشاهدات تکرار شونده (repeated measures, anova) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین سن بیماران مراجعه کننده 3/9±2/51 سال بود. بر اساس نتایج این مطالعه در ابتدای مطالعه و سه ماه بعد از آن به ترتیب میزان قند خون 5/52±1/144 و 2/43±119 میلی گرم بر دسی لیتر (001/0p<)، هموگلوبین 2/1±31/9 و 2/1±22/8% (001/0p<)، وزن 9/19±2/74 و 8/19±72 کیلوگرم (01/0p<) و نمایه توده بدنی (bmi) 3/6±29 و 3/6±28 (01/0p<) بود. کاهش فاکتورها تا پایان یکسال ادامه یافت ولی میزان کاهش پس از ماه سوم در مقایسه با ماههای قبل معنی دار نبود. نتیجه گیری: درمان تغذیه ای پزشکی در بهبود وضعیت کنترل قند خون در بیماران دیابتی نوع 2 نقش مثبت داشته، هر چند روند بهبود این شاخص ها در دراز مدت از استمرار لازم برخوردار نبوده است.